THE ANIMATRIX (2003)
Animatrix 2003'de sinemada yayınlansa bile geliştirme süreci baya uzun bir filmdir.Proje fikri ise 1999 yılında Wachowski kardeşlerin ilk Matrix filmini Japonya'ya tanıttığı zamanda ortaya çıktı.Elde ettikleri proje taslağının ilerlemesi için bu ikili,kendi çalışmaları üzerinde büyük etkisi olan anime filmlerinin yaratıcılarından bazılarını ziyaret edip onlarla bu destansı film için işbirliği yapmışlardır.İlk başta proje tek bir film olarak görülse de yönetmen sayısı arttığından dolayı bir film içinde 9 tane kısa film tekniğini uygulama kararına ulaşmışlardır.Ne kadar da Wachowski'ler tarafından tasarlansa ve denetlense bile sadece dört kısa filmi kendileri yazdılar.Bunun sonucunda ise bu 9 kısa filmin yönetmen koltuğuna oturmaktan vazgeçtiler.Animatrix projesinin teknik kısmı ise Japon animasyon dünyasının önemli isimleri tarafından denetlenmiştir.
Filmin yönetmen koltuğunda ise 7 tane dünyaca ünlü tanınan anime yönetmenleri kadrosu ile Animatrix projesi tam haline 2003 yılında ulaşmıştır.İlk yayınlanma 2003 yılında filmin içinde olan 4 tane kısa film,Matirx'in orijinal sitesinde yayınlandı.''Final Flight of the Osiris'' kısa filmi ise Dreamcatcher adlı filmle aynı yılda gösterildi.Full versiyon hali ise 3 Haziran 2003 tarihinde video kaset & DVD versiyonu ile yayınlanmıştır.14 Haziran 2003 yılında ise New York-Tokyo Film Festivali'nde sergilendi.Televizyon'da yayınlanma tarihi ise Adult Swim kanalında 17 Nisan 2004 yılında yayınlanmıştır.
O zaman hep beraber bu 8 kısa filmin incelemesine geçelim.
8-Matriculated (Peter Chung)
Katil robotların beyinlerini yıkayarak insanlarla aynı safta yer almak için onları "reforme etmeye" çalışan bilim adamlarının düşündürücü hikayesini anlatıyor.Sembolik bir anlatım ve soyut olasılıkları işaret etse de kısa filmde kullanılan LSD trip animasyonu o sembollenmiş durumları anlamakta zorluk çektiriyor.Konu olarak iyi olsa bile animasyon olarak filmdeki en vasat animasyon olabilir.Bu kısa filmin yönetmeni Peter Chung'dur. 7-World Record (Yoshiaki Kawajiri & Takeshi Koike)
Matrix,gerçek bir dünya gibi görünmeyi başaran gerçeğin önünde duran sahte bir maske ile eş değerdir.Gerçekte olduğunuzu zannedersiniz ama o ''gerçek'' sizin gözlerinize öyle bir perde çeker ki asıl gerçeğin ne olduğunu bilmeden bir sahte gerçeklik içinde kaybolur gidersiniz.Fakat yeterince mental kuvvete ve kararlılığa ulaşan bir birey ise o kişi gerçekliğin önündeki sahte gerçeklikleri yıkmaya hazır hale gelir ve Matrix’i farketme konusunda diğer insanlara göre daha avantajlı konumda olurlar.Konusu ise kariyerinin zirvesinde olan bir sprint koşucusunun sahte gerçekliğe karşı kurtulma çabasını,kendi kapasitesini fiziksel ve zihinsel olarak aşıp simulasyon duvarını yıkıp,gerçekliğe geçiş için koşu yarışmasına katılmasını anlatıyor.Hikaye Yoshiaki Kawajiri tarafından yazılmıştır ve Takeshi Koike ise bu kısa filmin yönetmenidir.
6-Beyond (Koji Morimoto)
Bu kısa film ise ilk başta Yoko'nun kaybolan kedisini aramaya çalışmaya başlar.Kedisini aramaya çalışırken bir grup genç çocuk onu farkeder ve kedisinin bir eski ama lanetli zannedilen bir evde gördüklerini söylerler.Yoko eve gittiği zaman ise evin içinde Matrix'ten kaynaklı olan simulasyon aksaklıklarını fark eder ve bunlardan biriisi ise yerçekim kurallarının o evde geçerli olmadığıdır.Kedisini bulduktan sonra ise o grup ile tekrardan o evde karşılaşır ve hepsi yerçekimi olmayan odada eğlenmeye başlarlar.Filmin devamında ise eğlenceleri o kadar uzun sürmeyecektir.(ah o ajanlar varya) Bu kısa filmin hikayesi ve yönetmenliği Koji Morimoto'ya aittir.
5-A Detective Story (Shinichiro Watanabe)
Bu kısa film benim için estetik konusunda en iyi kısa film olarak aklımda kalmıştır.Sanat tarzı ve tasarımı,vintage dönemin eski kara filmine çok güçlü bir geri dönüşe sokmuştur.Hack işleri,Trinity ve ajanları gördüğünüzde çok ilginç bir tarzda filmdeki mood'u değiştirecek kapasitededir benim gözümde.Film ne kadar dedektif ve matrix'i baskın yere koysa da simulasyon'nun ayarları ile alakalı bilgi vermekten kaçınmaz.Ne kadar kısa bir film olursa olsun ilgi çekici hikayesi ile izlenebilir kıvama geliyor.Yönetmeni aynı zamanda anime tarihinde en iyiler arasında olan Cowboy Bebop'un yönetmeni olan Shinichiro Watanabe'dir.
4-Final Flight of The Osiris (Andrew R.Jones)
Bu kısa film,orijinal film senaryosunun hissine en sadık olanıdır ve aynı zamanda ilk Matrix filminin olaylarından hemen sonra devreye girer.Hikayeye zaten aşinaysanız,Osiris'in Morpheus,Trinity ve Neo tarafından yönetilen Nebuchadnezzar'ın kardeş gemisi olduğunu direk anlayabilirsinz.Bu kısa film koleksiyonunda bu filmin iki nedenden dolayı yeri ayrı ve özeldir.Birinci neden,Birinci neden,The Matrix Reloaded'da neler olup bittiğini daha iyi anlamak isterseniz bu kısa filmi izlemeniz şart. Bazılarınız düşük kaliteli animasyon olarak eleştirebilir ama 2000'li yıllara geri dönüp baktığımız zamanda animasyon 10/10 kendi gözümde ve 15 dakika'da Reloaded'de aklınızda kalan soruların cevabını bu kısa film'de bulabilirsiniz.
Yönetmeni Andrew R.Jones'tir.
(Şaka maka 2003 yılında bu kısa film erken gösterime girdiği zaman bütün izleyenler animasyonun photo-realistik bir hal vermesinden dolayı bu kısa film'i büyük bir beğeni yağmuruna tutmuşlardır.Şimdi ise 2022 yılındayız ve Unreal Engine 5 grafik motorunu görünce...''işte bu realism'' moduna giriyorum.Merak edenler YouTube'de Unreal Engine 5 Demo yazıp animasyon kavramının yıllar geçtikçe nasıl evrimleştiğini görebilirsiniz.)
3-Program (Yoshiaki Kawajiri) 
Matrix'in dışında bir dövüş eğitim programında,iki samurai oyunlarına devam ediyor.Duo,matrix'i geri vermek için ajanlarla bir anlaşma yaptığını söyler ve Cis'e onunla gelmesini ve bu simulasyon'dan çıkmayı teklif eder ama Cis bu teklifi reddettiğinde,sadece birinin hayatta kalacağı bir düello'ya başlamaktan başka seçenekleri yoktur.Bu kısa film'de birinci filme sadık olanlardan birisidir.Siyah samurai Duo'yu ilk Matrix filmde olan Cypher gibi görüp,Cis'i Trinity gibi görürsek bu kısa filmde ise Matrix'de geçen olayın Animatrix halini görmüş oluruz.Film görselleri ile beni hemen kavradı.Şık ve manga tarzında olması beni çok mutlu etti.Yönetmeni Yoshiaki Kawajiri'dir.
Son 2 film için şunu söylemek istiyorum.İkisi de bu koleksiyonda olan en babayiğit ve en iyi ruh haline sahip olan filmlerdir.Bu ikilinin arasında birinci olanın hangisi olduğunu uzun yıllardır kendi kafamda bile karar veremedim.Bugün tam karar vermek için bu iki kısa filmi tekrardan izledim ve hangisinin birinci olduğunu birazdan görüceksiniz.(Normalde bu yazıyı cumartesi günü atıcaktım ama ertelememin bir nedeni de bu)
2-Kid's Story (Shinichiro Watanabe)
Bu kısa film dahice,sade ve basittir.Aynı zamanda Watanabe'nin bu kısa film koleksiyonun'da yapmış olduğu en iyi kısa film diyebilirim.Kid's Story'i,yüksek derecede yetenek,stil,özgünlük ve üstün animasyon seviyesi sayesinde kısa filmin kalitesi lüks seviyededir.Bu kısa film gerçekliğin sınırlarını zorluyor.Keanu Reeves & Carrie Annie Moss'u bu kısa filmde kendi karakterlerini seslendirdikleri zaman beni gerçekten çok şaşırtmıştı çünkü bütün güzel yeteneklerini bu kısa filmde seyircilere göstermeyi başardılar.Konu ne kadar dark ve bir labirentin kaçma işi olsa da sonu gerçekten seyirciye okkalı tokat attıran seviyededir.Kısa filmin sonu Matrix Reloaded ile bağlantılıdır.Bunun asıl nedenini kısa filmin sonundaki sahnede ve Matrix Reoladed'de,Neo ve tayfasının Zion'a geldiği zaman öğrenebilirsiniz.Yönetmen ise aynı zamanda bu kısa film koleksiyonunda A Detective Story'nin yönetmeni olan Shinchiro Watanabe'ye aittir.
1-The Second Renaissance Part I & II (Mahiro Maeda)
BU KISA FİLM BENİM İÇİN BİR SANATTIR.
Tarih en sevdiğim derslerden birisiydi gerçi hala daha öyle ve tarih filmlerine de ayrı bir ilgim vardır ama bu kısa film ne kadar animasyon gibi görünse de tam bir tarih dersiydi.Diğer kısa filmlere göre bana daha fazla anlam kattı vee aynı zamanda düşündürdü.Bu kısa filmi her izlediğim zaman düşünebileceğim yeni sorular ortaya çıkıyor ve aklımdaki eski soruların cevabını bile alabiliyorum.Part I kısmında insanlar ve makineler arasında ilkten barışçıl bir hayat geçtiğini görsek bile ticaret savaşları,makinelere verilen eksik haklar ve sosyal olarak en alt statü olarak görülmesi ile beraber makineler ilk başta insanlardan çok eziyet çekerler ama Part II'de I. bölümde başlayan insanlarla makineler arasındaki bu savaşlar zamanla ateşli bir savaşa dönüşüyor.Savaş sahneleri mükemmel ve "The Matrix"teki lobi sahnesi kavgasından farklı olarak,yoğun bir tekno ritmiyle çılgın bir tempoda gösteriliyor.Part I & II, "Matrix'in gelişimle ilgili,özgürlük savaşı kimin başlattığı,insanın nasıl yakıldığı gibi birçok soruyu kaliteli gösterim ve güzel detaylarla cevaplandırır.Aynı zamanda insanla makine arasındaki savaşının nasıl gittiğini,makinelerin yaşamış olduğu eziyet ve soykırımlarının ve makinelerin bu durumdan ders çıkarıp insanlara büyük bir ders vermelerini detaylı bir şekilde sizlere yansıtır.Eğer Matrix serisini bitirdiyseniz ve gerçekten kimin haklı olduğunu öğrenmek istiyorsanız bu efsanevi ve koleksyionda en sevdiğim kısa film'i kesinlikle izlemenizi tavsiye ederim.
SONUÇ OLARAK...
Matrix fikri o kadar potansiyelle dolu ki ve bunları pek çok yöne doğru götürülebilirsiniz.The Animatrix,filmlerin gitmediği HER YERE gidiyor.Zaman ayırmaya değer ve her kısa film sizin kafanızda olan Matrix'le alakalı soru zincirini,cevapları ve detayları ile kırabilir yada hayatla alakalı düsünebileceğiniz yeni sorular oluşturabilir.
Tıpkı sanat gibi,her izleyen kişi bu kısa film koleksiyonunda farklı bir deneyim yaşayacağını düşünüyorum.9 tane anlamı büyük ve görsel stili efsane derecede olan kadar farklı ki hikayelerin anlatımına çok değer katıyor.Wachowski kardeşlerin bir vizyonu vardı ve Matrix birçok insanı etkiledi.Bunun sonucunda bu güzel koleksiyon için anime dünyasını vizyonlarını The Animatrix'in anlatımına dahil ederek harika bir koleksiyon ortaya çıktı.Bilim kurgu türü seviyorsanız kesinlikle bu film size tavsiyemdir.
AMA....
Çoğu izleyicinin anime'yi veya herhangi bir animasyon türünü ciddiye almaları gereken bir şey olarak görmemeleri benim için utanç verici.
(Ne yazık ki Matrix hayranları bile bu güzel hikayeli ve büyük emeklerle yapılmış bu kısa filmleri sadece animasyon olduğu için izlemiyorlar)
Film her türlü olabilir.
Isterseniz gidin animasyon şeklinde yapın.
Isterseniz bunu daha da büyüterek photo realist bir animasyon yapın.
Isterseniz elinizde 100 post-it olsun ve her birine bağlayıcı şeyler çizin.
Isterseniz gerçek bir film yaratın.
Film nasıl çekilirse çekilsin...önemli olan verdiği mesajdır.
Okuduğunuz için teşekkür ederim :)
Aldığı Ödüller & Adaylıklar
Annie Awards (2004)
DVD Exclusive Awards (2005)
DVDX Award
Jeonju Film Festival (2003)
Daring Digital Awards
Satellite Awards (2005)
Golden Satellite Awards
Tokyo Anime Award (2004)
Empire Online - The Best Anime Movies of All Time
IMDb - Top 50 Anime Movies of All Time